Bruksdøme i Norsk Ordbok
Døma (sitata) er henta frå talemål og skriftmål. Døme
frå litteraturen er attgjevne i den skriftform dei har i kjelda, bortsett
frå at vi av praktiske grunner har skrivi substantiva (samnamna) med liten
førebokstav og nytta skriftteiknet å jamvel om kjelda har aa (eller
á). Utfyllande eller forklårande innskot som vi har gjort i sitatet,
er sette i bogeparentes med antikva typer og med gjeldande rettskriving.
Reine målføre-døme er gjevne i normalisert skriftform.
Å leggja skrivemåten nær opp til det målføret
dømet er henta frå, let seg ikkje gjera konsekvent, mellom anna
for di kjeldene våre (eldre ordbøker og innsendt tilfang) i stor
mon har normaliserte døme. Sidan ei blanding av normaliserte og ikkje-normaliserte
målføresitat kan vera meir til villeiing enn til rettleiing, har
vi valt å normalisere i alle dei høve ein har med reine målføresitat
å gjera.
Når det gjeld døme henta or litteraturen, kan det elles ofte vera
vandt å avgjera kva som skal reknast til reint målføre. Vi
har her dregi grensa slik, at vi normaliserer dersom dømet i vedkomande
kjelde (t d i målføreutgreiingar eller anna språkvitskapleg
litteratur) står som direkte attgjeving av (eller prøve på)
målføret. I alle andre høve normaliserer vi ikkje, såleis
heller ikkje sitat frå eventyrsamlingar, folkeminneskrifter, bygdebøker
endå om dei er skrivne på tolleg reint målføre. Til
å bøte på ei altfor hardhendt normalisering er stundom sjølve
artikkelordet attgjevi i målføreform. Det er då skilt frå
den normaliserte delen av dømet med (') føre og etter (sjå
t d under anduge).
|
